Kunstschat uit mijnverleden

Kunstschat uit mijnverledenDe OVS aan de Huskensweg. Foto Rijckheyt

Een kleine kring ingewijden wist van het bestaan ervan, maar toch waren de verbazing en de blijdschap groot toen in het vroegere OVS-gebouw in Heerlen een enorme muurschildering uit het mijnverleden opdook, gemaakt door de Limburgse kunstenaar Gene Eggen.

De huisvrouw op de schildering is mijn moeder Fien van Hulten. Zij stond vaak model voor mijn vader. De mijnwerker is echter geen zelfportret van mijn vader. Voor de mijnwerker gebruikte hij waarschijnlijk een model”, weet zoon Coen Eggen.

De vader is kunstenaar Gene Eggen (1921-2000) uit Ulestraten. Hij maakt in 1948 in opdracht van de Oranje Nassaumijnen in Heerlen twee muurschilderingen in de nieuwe Ondergrondse Vakschool aan de Huskensweg. Eggen is net afgestudeerd aan de Rijksacademie voor Beeldende Kunsten in Amsterdam en is van plan terug te keren naar Zuid-Limburg als hij deze grote opdracht krijgt. Een buitenkans. Voordat zij zich definitief in Ulestraten gaan vestigen, wonen Fien en hij zes maanden in de Geertsraat in Heerlen en werkt Gene aan de muurschilderingen in de nieuwbouw van de OVS in de mijnwerkerswijk Husken achter de Oranje-Nassaumijn I.

Een kleine schildering van een man en een vrouw die picknicken aan een water hoog op een wand in de kantine van de mijnschool, de tegenwoordige portierswoning. Nog onbeschadigd achter een verlaagd plafond. En een werk van 6,5 bij 1,7 meter in een van de twee leslokalen van de nieuwe OVS, tegenwoordig een schildersatelier, deels verstopt achter een verlaagd plafond, deels overgeschilderd. Vier scènes. Daarop te zien de mijnwerker met een duif in zijn handen en zijn vrouw, een ondergrondse scène uit de pijler, een mijnwerker aan het werk met de drilboor en een afbeelding van St. Barbara, de beschermheilige van de mijnwerkers. „Je ziet het ambacht in de schilderingen. Maar het is wel een beetje moralistisch allemaal”, zegt eigenaar Patrick Walthieu van Mijn OVS, zoals het gebouw sinds kort heet. Hij heeft aangeboden om er een deel van de geplande uitbreiding van het Nederlands Mijnmuseum te huisvesten.

Naast de hoofdingang van het OVS-gebouw is een mooi beeld van St. Barbara te zien. Dat is niet gemaakt door Gene Eggen, maar door de Heerlense kunstenaar Harrie Stump. Het schoolgebouw is indertijd gebouwd als een soort carréboerderij, als verwijzing naar het Limburgse landschap. Binnen zijn de zijwanden van de gangen opgebouwd uit steenlagen van verschillende kleuren. Hiermee wordt het ondergrondse bedrijf aangegeven. Achter het gebouw ligt in 1948 de mijnsteenberg, waarin een leermijn is gevestigd. In grote delen van het gebouw worden tegenwoordig kunstopleidingen verzorgd door He-Art en zang- en dansopleiding Studio Het Podium. Vorige week bekeek restaurator en onderzoeker Angelique Friedrichs van de Stichting Restauratie Atelier Limburg de grote schildering. „Ik was onder de indruk. Het is een karakteristiek gebouw met een prachtige muurschildering, die goed te restaureren is. We hebben stukjes van de schildering schoongemaakt en een deel van het overgeschilderde deel vrijgemaakt. Ook hebben we een van de tegels onder de muurschildering in de oorspronkelijke kleur teruggebracht. Beschadigingen door boringen kunnen we vullen en retoucheren”, zegt Friedrichs. Zij schat dat in het voorjaar van 2015, dus in het Jaar van de Mijnen, met de restauratie begonnen kan worden.

De Stichting Behoud Mijnhistorie wil een bijdrage leveren aan de restauratie. De Gene Eggen Stichting wil meehelpen om het geld voor de restauratie bij elkaar te krijgen, zegt zoon Coen Eggen. „Wij hebben zelf geen geld, maar willen meewerken aan fondsenwerving, bijvoorbeeld door prenten van mijn vader te verkopen”, zegt hij. Volgens Coen Eggen heeft zijn vader nooit ander monumentaal werk in opdracht van de mijnen gemaakt. „Wel heeft hij strips getekend voor het blad van de katholieke mijnwerkersbond van Frans Dohmen. Jan Spanjaard schreef de teksten. Ook heeft vader ooit een houten Barbarabeeld gemaakt.”

Dit artikel verscheen op donderdag 21 november 2014 in Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Dit artikel wordt gepubliceerd met toestemming van en vriendelijke samenwerking met Media Groep Limburg.

Wiel Beijer is journalist bij MGL

  • Nieuws
  • 21 november 2014
  • door Wiel Beijer

Bekijk ook...

Lezing over de Jongens in het blauw

Lezing over de Jongens in het blauw

  • nieuws
  • 15 september 2020
Steenkool & street art

Steenkool & street art

  • nieuws
  • 28 juli 2020