Tijdschriften Staatsmijnen

Tijdschriften StaatsmijnenMijnwerkers lezen Steenkool jaargang 1946 nr.06


Sinds 1 januari 2021 is de ondersteuning voor Adobe Flash in de verschillende webbrowsers gestopt. Om de mijnbladen toch in te kunnen zien, raden wij aan om Ruffle als addon aan uw desktop browser toe te voegen. (Het werkt nog niet op mobiele apparaten).
Ruffle is beschikbaar voor Chrome, Firefox en Edge. Safari (Apple) kan ook, maar vereist wat technische kennis. Als u Ruffle toevoegt, kunt u de mijnbladen weer gewoon inzien.

Meer over Ruffle (Engels)

1800 nummers van de historische personeelsbladen van de Staatsmijnen zijn nu voor iedereen toegankelijk. De collectie omvat alle jaargangen van de bladen Stukkool (1929 t/m 1942), Steenkool (1946 t/m 1955) en Nieuws van de Staatsmijnen (1952 t/m 1985). Daarnaast maken alle jaarverslagen van de Staatsmijnen van 1902 tot 1975 deel uit van de collectie.

 

 

Bekijk de tijdschrijften in een nieuw venster »

 

 

De mijn in woord en beeld - Bedrijfstijdschriften

De opkomst van de steenkoolwinning zorgde voor een ingrijpende verandering, niet alleen in het Limburgse landschap maar ook in de samenstelling van de beroepsbevolking. Vanaf ongeveer 1900 zien we een sterke toename in vraag naar arbeidskrachten. We zien dat dorpen en steden in de mijnstreek sterk groeien door de trek van arbeiders naar de steenkolenmijnen. De mijnbedrijven gaan mijnwerkerswijken , koloniën, bouwen om de nieuwe arbeidskrachten te kunnen huisvestigen. Maar ook steden maken een stormachtige groei door. De sterk toegenomen bevolking in de Mijnstreek moest natuurlijk ook in haar levensonderhoud kunnen voorzien. Winkels kantoren, warenhuizen, banken en cafés schoten als paddenstoelen uit de grond. Heerlen ontwikkelde zich tot het centrum van de mijnstreek, waren er in 1900 nog geen 5.000 inwoners, in 1910 waren het er al 12.000 en in 1930 waren het er al 47.000.

De groei van de bedrijven en de beroepsbevolking betekende ook toename van culturele en sociale activiteiten. De mijnbedrijven waren er natuurlijk bij gebaat om hun arbeiders en toekomstige arbeiders van informatie te voorzien. Het tijdschrift "Stukkool" was in 1929 een van de pioniers om "meededelingen voor het toekomstige ondergrondsche personeel der Staatsmijnen" bekend te maken. Tot 1942 werd het uitgegeven.
Door tussenkomst van de Tweede Wereldoorlog, duurde het tot 1946 voordat een nieuw tijdschrift verscheen. Deze keer een uitgave van de Gezamenlijke Steenkoolmijnen in Limburg "Steenkool - Bedrijfstijdschrift van de Nederlandsche steenkolenmijnen". Uniek aan dit bedrijfstijdschrift destijds was dat het naast bedrijfsinformatie voor personeel, ook rubrieken voor Verenigingen, Geschiedenis en Folklore, Boekbesprekingen en de rubriek Moeder de Vrouw opnam. Zo werd het een bedrijfstijdschrift voor het hele mijnwerkersgezin.
In de jaren 50 van de vorige eeuw was het aantal medewerkers in de mijnindustrie ruim boven de 50.000 uitgekomen. Samen met hun gezin een grote doelgroep voor het bedrijfsleven. Er Verschenen dan ook advertenties gericht op Moeder de Vrouw: "Ondergronders gebruiken Brinta", "Vrouwen van mijnwerkers weten het wel... Radion wast witter", zijn enkele wervende teksten. In 1955 verschijnt de laatste uitgave van dit tijdschrift van de gezamenlijke mijnen. We zien dat particuliere mijnen en staatsmijnen rondom deze periode of al kort ervoor, overstappen naar eigen bedrijfstijdschriften. "Nieuws van de Staatsmijnen" verschijnt, maar o.a. ook de "Oranje-Nassaupost" voor de Oranje Nassau Mijnen, voor de mijn Willem Sophia kwam er "Antraciet", en voor Laura & Vereeniging - "Laurascoop".

1800 nummers van de historische personeelsbladen van de Staatsmijnen zijn nu voor iedereen toegankelijk. De collectie omvat alle jaargangen van de bladen Stukkool (1929 t/m 1942), Steenkool (1946 t/m 1955) en Nieuws van de Staatsmijnen (1952 t/m 1985). Daarnaast maken alle jaarverslagen van de Staatsmijnen van 1902 tot 1975 deel uit van de collectie.

Het mijnverleden leeft in Limburg en ook daarbuiten, de behoefte aan informatie over dit deel van de regionale geschiedenis is nog steeds groot. Deze bedrijfstijdschriften geven een unieke inkijk in de steenkolentijd, op bedrijfshistorisch, cultureel en sociaal aspect. Daarnaast zijn het, met name "Steenkool", juweeltjes om 'digitaal" door te bladeren.

Tijdschriften van mijnwerkersvakbonden

Het Sociaal Historisch Centrum Limburg (SHCL) heeft de tijdschriften van mijnwerkersvakbonden integraal digitaal beschikbaar gemaakt. Het zijn er zo'n dertig, van zeer uiteenlopende politieke en religieuze signatuur. Al deze tijdschriften zijn gerestaureerd en gedigitaliseerd, en van omslag tot omslag te lezen.

Bezoek de website van SHCL »

  • 13 september 2011
  • Ivo Hermans

Bekijk ook...

Kerstkabelboom Staatsmijn Emma

Kerstkabelboom Staatsmijn Emma

  • artikel
  • 11 januari 2024