Mijnwerker-beeldsnijder Nic. Duprez

Mijnwerker-beeldsnijder Nic. Duprez Mijnwerker Nic. Duprez, detail, hout (1936). Collectie Continium discovery center Kerkrade (052053)

In de mijnbouwcollectie van Continium discovery center bevinden zich verschillende kunstwerken die door mijnwerkers of oud-mijnwerkers werden vervaardigd. Een van die kunstwerken wordt belicht als object van de maand januari 2016: een houten mijnwerkersbeeld, gemaakt door Nic. Duprez.

Mijnwerker 

Nikolaus (Nic.) Duprez werd op 3 december 1867 geboren in Reuland. Dat dorp lag toentertijd in de Pruisische Rheinprovinz. Tegenwoordig behoort de gemeente tot het Duitstalige gedeelte van België.
Toen zijn vader vroeg overleed, was de jonge Nikolaus gedwongen werk te zoeken. Hij kwam in 1882 terecht in Seraing, ten zuiden van Luik. Hij vond er werk in een van de steenkolenmijnen. In 1900 vertrok hij met zijn aanstaande echtgenote naar Heerlen. Op 5 november van dat jaar ging hij voor zijn eerste sjiech ondergronds in de kort daarvoor geopende Oranje-Nassau I. Daar bleef hij meer dan een kwart eeuw in dienst. In december 1928 ging hij met pensioen. Tot zijn dood op 28 mei 1949 woonde Duprez in Heerlen.

Beeldsnijder 

In zijn Heerlense tijd als mijnwerker ontlook zijn talent als beeldsnijder. Volgens de overlevering werd Duprez in 1907 of 1908 door een collega op de ON, een zekere Conrad, gestimuleerd om houtsnijwerk te gaan maken. Een spiegellijst zou zijn eerste werkstuk zijn geweest. Het eindresultaat beviel zo goed, dat hij besloot van houtsnijden zijn hobby te maken. Duprez had geen enkele artistieke vooropleiding, maar in de loop van de jaren ontpopte hij zich als een vaardig kunstenaar, die voornamelijk religieuze beelden sneed. Op tentoonstellingen oogstte zijn werk waardering en bewondering als voorbeeld van de betere volkskunst. Hij won er bij verschillende gelegenheden prijsmedailles mee.
Mijnwerker-beeldsnijder Nic. DuprezNic. Duprez (Steenkool, oktober 1955, p 180)

Pastoor Spierts 

Een groot bewonderaar van het werk van Nic. Duprez was pastoor C.J. Hubert Spierts (1882-1961) van de parochie Onbevlekte Ontvangenis van de Heilige Maagd Maria in Terwinselen, onder de rook van Staatsmijn Wilhelmina. In 1918 werd Spierts in Terwinselen benoemd tot bouwpastoor. Pas in 1958 nam hij als pastoor afscheid van zijn parochie. Spierts stond bekend als een energieke persoonlijkheid, die onder meer een rol speelde bij de aanleg van de Botanische Tuin naast zijn pastorie in Terwinselen en medeoprichter was van het streekmuseum in kasteel Erenstein. Ook was Spierts een groot kunstliefhebber. Hij gaf jonge kunstenaars als Charles Eyck en Frans Nols opdrachten voor kunstwerken ter verfraaiing van de parochiekerk die in 1921 werd gebouwd. Spierts ‘ontdekte’ ook de kunstenaar Duprez. De pastoor verleende Duprez verschillende opdrachten voor religieuze beelden, zoals een Heilig Hartbeeld en een Mariabeeld, die in de kerk en de pastorie werden geplaatst. Een aantal kruisbeelden van Nic. Duprez kregen in Terwinselen een plaats in de openbare ruimte. 
Mijnwerker-beeldsnijder Nic. DuprezHerinneringsprentje bij het gouden priesterfeest van pastoor Spierts, 1958 (www.terwinselen.eu)

Zelfportret? 

Nic. Duprez was een diepgelovig man. Zijn geloof kreeg gestalte in zijn christelijk-religieuze beeldsnijwerk. Profaan werk is in zijn oeuvre minder goed vertegenwoordigd. Hij maakte jachttaferelen in reliëf op panelen voor deuren en kasten. Ook sneed hij een beeld van Robin Hood en het eikenhouten beeld van de mijnwerker uit de collectie van Continium discovery center (1936). Duprez beeldde een mijnwerker af met op de schouder een bijl, waarmee ondergronds de houten stutten werden aangepunt. Het hoofd van de mijnwerker met het kleine sikje heeft onmiskenbaar dezelfde trekken als het gelaat van de kunstenaar. Heeft Duprez zichzelf als mijnwerker uitgebeeld?
Mijnwerker-beeldsnijder Nic. Duprez Mijnwerker Nic. Duprez, hout (1936). Collectie Continium discovery center Kerkrade (052053)
Mijnwerker-beeldsnijder Nic. DuprezIn oktober 1955 wijdde het blad Steenkool een artikel aan Nic. Duprez. (Steenkool, oktober 1955, p 181)

Mijnwerker
Nic. Duprez, hout (1936)
Collectie Continium discovery center Kerkrade (052053)
(afmetingen: 29 x 29 x 100 cm)
Object van de maand januari 2016

Serge Langeweg
Museumplein Limburg, Kerkrade
januari 2016

Bronnen:
Rein van Lieshout, ‘’Nieuw’ Mariabeeld in de kleine Sint-Janskerk te Hoensbroek’ Land van Herle (2010-1) 11-18
‘Nic. Duprez. Kunst van een diepgelovig mijnwerker’ Steenkool (oktober 1955) 130-131
Paul Haimon, ‘Mijnwerker-kunstenaar exposeert’ Limburgsch Dagblad, 6-8-1946
‘De heer Nic. Duprez overleden’ Limburgsch Dagblad, 1-9-1949
www.rkd.nl (26-1-2016)
www.biografischportaal.nl (26-1-2016)
www.terwinselen.eu (26-1-2016)

  • Artikel
  • 27 januari 2016
  • door Serge Langeweg

0 reactie(s)


Reacties

Uw reactie

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
CAPTCHA
Deze vraag wordt gebruikt om te controleren of u een menselijke bezoeker bent om zo spam te voorkomen.

Bekijk ook...

Kerstkabelboom Staatsmijn Emma

Kerstkabelboom Staatsmijn Emma

  • artikel
  • 11 januari 2024
‘Batik-werk in 7 kleuren’

‘Batik-werk in 7 kleuren’

  • artikel
  • 11 april 2017