D'r letste, Carboon liedtekst Koeljonge

D'r letste, Carboon liedtekst KoeljongeD'r letste koempel, Carboon

Het eerste liedje van de tweede LP van de groep Carboon gaat over de Koeljonge, de leerling van de OVS, Ondergrondse Vakschool. Voor veel jongens in de Mijnstreek was er maar één toekomst: de mijn in. Met de komst van de OVS na de oorlog werd de toekomst in de mijn met sport en spel voorbereid. Op de lagere school kwam men al vertellen over het studeren aan de OVS. Voor de jonmgens begon daar een avontuur, en niet te vergeten: je kreeg al loon!

Koeljonge  

In blauwe ueveral mit d'r reem op de brook
Geknupt um d'r hâos enne koelpietedook
En sjtolz op d'r kop zit de veiligheedskap
Te ôd vuur de sjoeël, mar te greun vuur d'r knap

De vadders van deun, die es leësjong begoste
Umdat ze in die tied nieks angesj nog koste
Die zuuëmerde sjting oet d'r koal mit de hank
Zes daag de week en deks zestig sjond lank

D'r letste, Carboon liedtekst KoeljongeJongens in 't blauw. Brochure Staatsmijnen 1957. Collectie ContiniumREFREIN:
Vir zint de jonge van vleesj en va sjtoal
De frontsoldoate van d'r koal
Vir danke et Berb en d'r baas en d'r bond
Vuur de opleiding die vir gekrieëge hont
Vir zint OVS-ers, sjterk en sjtram
Van ing neuj generatie, d'r mijnwerkerssjtam

Ze moage kampere op't kastiël in Volsbrook
Lieëre tucht en volharding oet't Groeët Kampvuurbook
Ze beëne och braaf mit d'r aalmoezenier
Moddergoads-litaneje oet e öd kristeliër

In de OVS-tuintjes, mit buuëntjes en moos
Doa kweke ze greunte, die d'r opzichter koos
Ze sjporte en sjpringe, wie knieng in de zon
En lieëre zelfs zjwumme inne bad va beton


REFREIN; Vir zint de jonge van vleesj en va sjtoal  enz.

Ze hont och 'n lieërmijn, e soat oefenkoel
Mar doa in kriet ginne ing drekkige moel
Die is van cement deë me zjwat hat geverfd
Mit sjtobvrije loch enne vuurgewirkt kerf


D'r daagsjtieger lieërt heun de kappe en sjtiele
In de sjmidse doa motte ze sjoere en viele
Op de sjtormbaan, mit klumkoad enne hoi zinke lot
Doa jieëgt heun d'r leider d'r angs iggen vot

REFREIN; Vir zint de jonge van vleesj en va sjtoal  enz.

Intermezzo:
Jonge…!
Jowaal, leider…
Kint dier de OVS-wet…?
Jazieëker leider !
Dan zaag mich noa: Artikel één: Op mijn eer kan men vertrouwen
…….Op mijn eer kan men vertrouwen
Ik wil trouw zijn aan God, ouders, leider en land
…….Ik wil trouw zijn aan God, ouders, leider en land
Ik wil flink de handen uit de mouwen steken; wat ik doe, doe ik goed
…….Ik wil flink de handen uit de mouwen steken; wat ik doe, doe ik goed
Ik wil spaarzaam zijn
…….Ik wil spaarzaam zijn
Ik wil een goed vakman worden
…….Ik wil een goed vakman worden
Ik wil gehoorzaam zijn, zonder tegen te spreken
…….Ik wil gehoorzaam zijn, zonder tegen te spreken ...


Mit ziëvetieën joar zint ze riep vuur d'r sjach
Dan gont ze noa onge en besjturft heun d'r lach
Es liërhujjer zint ze nog koelluuj va nieks
Ze wete nit ins wieste ongenin sjieks


D'r ouwere "koelvadder" makt heun wal sjlau
Binne drei daag dan hont ze de neëgel al blauw
Mar sjtont ze dan end'lik vuur et ieesj an et sjtuk
Dan begint vuur d'r koeljong et groete geluk..

Vertaling voor de 'Hollanders'

MIJNJONGENS  

In blauwe overall met 'n riem om de broek
Geknoopt om de nek een mijnwerkersdoek
En trots op hun kop zit de veiligheidshelm
Te oud voor de school, maar te jong voor de "knap" (het deel van de kolenwand dat een mijnwerker er tijdens zijn dienst uit moest halen)

Hun vaders, die als leesjongen (ongeschoolde hulpkrachten, vaak kinderen, die aan de lopende band de stenen uit de kolen moesten ‘lezen’.) begonnen
Omdat zij in hun tijd nog niets anders konden
Die sprokkelden stenen uit de kolen met hun handen
Zes dagen per week en vaak zestig uur lang


REFREIN:
Wij zijn de jongens van vlees en staal
De frontsoldaten van de kolen
Wij danken Sint Barbara, de baas en de bond
Voor de opleiding die wij hebben gekregen
Wij zijn OVS-ers (scholieren van de Ondergrondse Vak School) sterk en stram
Van een nieuwe generatie, de mijnwerkersstam

Ze mogen kamperen op het kasteel in Vaalsbroek
Leren tucht en volharding uit het Groot Kampvuurboek
Ze bidden ook braaf met de aalmoezenier
Moeder Godslitanieën uit een oude katechismus

In de OVS-tuintjes, met boontjes en kool
Daar kweken ze groenten, die de opzichter koos
Ze sporten en springen, als konijnen in de zon
En leren zelfs zwemmen in een bad van beton

REFREIN; Wij zijn de jongens van vlees en staal enz

Ze hebben ook 'n leermijn, 'n soort oefenmijn
Maar daarin krijgt niemand een smerig gezicht
Ze is van cement, die men zwart heeft geverfd
Met stofvrije lucht en een voorgewerkt "kerf" (kleine ruimte die een mijnwerker zich in de kolenwand vrij hakt om verder te kunnen werken)

De dagopzichter (opzichter die als instructeur steeds dagdienst doet) leert hun de "kappen " (bekisting van de bovenlaag) en ondersteuningen
In de bankwerkerij moeten ze schuren en vijlen
Op de stormbaan, met klimtouw en een holle zinken pijp
Daar jaagt de leider hen de angst op het lijf

REFREIN; Wij zijn de jongens van vlees en staal enz

Intermezzo :
Jongens ...!
Jawel. Leider
Kennen jullie de OVS-wet..?
Jazeker leider !
Dan zeg mij na: Artikel één  -Op mijn eer kan men vertrouwen
…….Op mijn eer kan men vertrouwen !
Ik wil trouw zijn aan God, ouders, leider en land
…….Ik wil trouw zijn aan God, ouders, leider en land
Ik wil flink de handen uit de mouwen steken; wat ik doe, doe ik goed
…….Ik wil flink de handen uit de mouwen steken; wat ik doe, doe ik goed
Ik wil spaarzaam zijn
…….Ik wil spaarzaam zijn
Ik wil een goed vakman worden
…….Ik wil een goed vakman worden
Ik wil gehoorzaam zijn, zonder tegen te spreken
…….Ik wil gehoorzaam zijn, zonder tegen te spreken


Met zeventien jaar zijn ze rijp voor de schacht
Dan gaan ze omlaag en vergaat hen het lachen
Als leerhouwers zijn ze nog mijnwerkers van niks
Ze weten niet eens hoe je ondergronds pruimt


De oudere "mijnvader" maakte hen wegwijs
Binnen drie dagen hadden ze al blauwe nagels
Maar staan ze uiteindelijk voor het eerst aan hun "sjtuk" (het deel van de kolenwand waaraan ze moeten werken)
Dan begint voor de mijnjongen het grote geluk

  • Nieuws
  • 20 september 2015
  • door Jan Hendriks

Bekijk ook...

Jongens in’t blauw

Jongens in’t blauw

Barbaravieringen

Barbaravieringen

  • artikel
  • 23 november 2023