Welke ondergronder kent het beeld niet: in de galerij duiken lichtjes op. Lichtjes aan het einde van de tunnel. Iedereen die het mijnverleden kent, ziet het zo voor zich: die dansende en ritmisch bewegende lichtjes van de helmlampen.
Theo Verbey (1959-2019) schreef in opdracht van philharmonie zuidnederland de compositie Lumen Ad Finem Cuniculi, Licht Aan het Einde van de Tunnel, in het kader van het Jaar van de Mijnen 2015. Dit achttien minuten durende werk beleefde in het Parkstad Limburg Theater Heerlen zijn wereldpremière. De philharmonie zuidnederland beschrijft in het programmablad het stuk als een toekomstvisie. Op de achtergrond van het affiche staat nog de afbraak van mijninstallaties. De toekomstvisie komt tot uitdrukking in het laatste deel van het werk, waarin je met je eigen associaties met de muziek, Licht Aan het Einde van de Tunnel kan zien.
Affiche philharmonie zuidnederland. Op de achtergrond afbraak van mijninstallatiesVerbey heeft aan het begin van het componeren van dit stuk een werkbezoek aan Heerlen gebracht. Het mijnverleden is bij hem vreemd, zij het dat een oom ooit op de Staatsmijn Emma in Hoensbroek heeft gewerkt.
Muziek is een complexe kunstvorm. De componist heeft zijn eigen bedoelingen, de toehoorder heeft zijn eigen invulling van het werk. Lumen Ad Finem Cuniculi is een werk voor groot orkest. De philharmonie zuidnederland vulde de gehele concertbühne, waarbij een centrale rol is weggelegd voor een breed opgestelde slagwerkgroep met marimba's en vibrafoons. Denk je in termen van de mijnbouw, dan kun je in de visuele ervaring van deze opstelling, de houwers in de pijlers zien die hameren op het kolenfront.
Het vierdelige werk –de delen lopen in elkaar over- is heel melodisch. Lyrische passages met solocello of viool worden afgewisseld met ritmes die zouden kunnen herinneren aan het harde werk in de mijn. Contrast en continuïteit noemt Verbey het zelf. De slagwerkgroep met marimba's en vibrafoons ondersteunt het stuk voortdurend met de warme klanken die de instrumenten zo kenmerken.
Het publiek kreeg in Lumen Ad Finem Cuniculi vele beelden voorgeschoteld die het zelf mocht invullen. De Mijnstreek heeft de afbraak op het affiche van het concert inmiddels achter zich gelaten. De toekomstvisie van Theo Verbey laat in ieder geval een rijk geschakeerde creatieve toekomst zien.
Het applaus dat Theo Verbey na afloop ten deel viel was enthousiast en welgemeend en welverdiend.Foto Nol Pepermans
In het filmpje bespreekt Gregor Bak Lumen Ad Finem Cuniculi met componist Theo Verbey.
(Interview Verbey 00.57 tot en met 14:20)
Video: philharmonie zuidnederland
Bekijk ook...