Eerste Dag enveloppe herdenkingspostzegel 50-jarig bestaan Staatsmijnen

Kenmerken

Collectie Collectie Continium
Objectnaam postzegel, enveloppe
Objectnummer 065195
Vervaardiger Levigne, Hubert, Koninklijke Joh. Enschedé
Datering 1952-04-16 - 1952-05-15
Materiaal papier
Lengte 19 cm
Breedte 10 cm

Deze Eerste Dag enveloppe voorzien van de herdenkingszegel 50-jarig bestaan van Staatsmijnen is nummer acht van de Eerste Dag enveloppen, uitgegeven door de Nederlandse Vereniging van Postzegelhandelaren (NVPH). De oplage van deze enveloppe was 17.600 exemplaren. Volgens de nummering van de NVPH is dit postzegel nummer 582. Het ontwerp van de zegel is van de graficus Hubertus Nicolaas Jozef (Hub) Levigne (1905-1989). Zoals alle Nederlandse postzegels werd ook de herdenkingszegel bij het vijftigjarig bestaan van Staatsmijnen gedrukt bij Joh. Enschedé in Haarlem. De zegel was bij de postkantoren verkrijgbaar van 16 april tot en met 15 mei 1952. Voor de frankering van poststukken bleef de zegel geldig tot en met 31 december 1953. Speciaal voor de postzegelverzamelaars kwam er ook een zogenaamde eerstedagenveloppe uit. Dit was een enveloppe, bedrukt met een afbeelding met mijnwerkersattributen en de tekst ‘50 jaar Staatsmijnen’. Uitsluitend op de eerste dag van uitgifte kon de verzamelaar de nieuwe postzegel op de envelop plakken en het poststuk naar zijn eigen adres sturen. De PTT zorgde dat er een speciaal poststempel op kwam met de beeltenis van een houwer aan het kolenfront en de datum 16 april 1952. De eerstedagenvelop werd op die manier een gewild collectorsitem. De envelop uit de collectie van het Continium is geadresseerd aan een zekere ir W. Schlösser. Hij woonde in Lutterade, waar de Staatsmijn Maurits was gevestigd. Staatsmijnen vierde in mei 1952 het 50-jarig bestaan. Al enkele jaren eerder had het bedrijf besloten om van dat gouden jubileum een onvergetelijk festijn te maken. In februari 1950 formeerde het bedrijf een Commissie Vijftigjarig Bestaan (CVB), onder voorzitterschap van hoofdbedrijfsingenieur A.E. Dinger. Die commissie slaagde erin een scala aan activiteiten te organiseren. Eén van de initiatieven was het verzoek aan de PTT (het huidige PostNL), in juni 1950, om bij het jubileum een herdenkingspostzegel uit te geven. De PTT ging akkoord met de uitgifte van de jubileumpostzegel van Staatsmijnen. Uiteindelijk werd het een zegel in de kleur grijsblauw met een waarde van 10 cent. Over het ontwerp van de postzegel trad de CVB in contact met de Dienst Esthetische Vormgeving van de PTT. Die dienst was verantwoordelijk voor alle representatieve uitingen van de PTT, zoals postzegels. Het mijnbedrijf ging bij het overleg over de jubileumzegel niet over één nacht ijs. Staatsmijnen wilde zeggenschap over het ontwerp. De afbeelding op de postzegel diende in ieder geval een realistische weergave te zijn van een mijnwerker in actie aan het kolenfront. Een stoere houwer, trots op zijn werk en zijn bedrijf. De Voorlichtingsdienst van Staatsmijnen stuurde daarom foto’s van het ondergrondse werk in de pijler naar de PTT, als voorbeeld en ter inspiratie voor de kunstenaar die het ontwerp zou maken. De PTT zocht de ontwerper aan. De keus viel op de Maastrichtse graficus Hub Levigne, die al eerder postzegels voor de PTT had ontworpen. Levigne zelf beschreef het ontwikkelproces van een postzegelontwerp. Het begon met studie naar het thema van de postzegel. De foto’s die Staatsmijnen ter beschikking stelde, waren daarvoor een belangrijke bron. Waarschijnlijk heeft Levigne ook een bezoek aan het ondergrondse bedrijf van een van de Staatsmijnzetels gebracht. Op basis van het aangeleverde beeldmateriaal en de indrukken die hij wellicht zelf ondergronds opdeed, maakte de kunstenaar ontwerptekeningen, die in formaat veel groter waren dan de uiteindelijke postzegel. Het eerste ontwerp dat hij in 1951 maakte, werd echter door Staatsmijnen afgekeurd. Met een tweede ontwerp wist Levigne Staatsmijnen wel te overtuigen. Levigne ontwierp alleen de afbeelding op de postzegel. De belettering was het werk van de graficus André van der Vossen (1893-1963) uit Overveen, die in 1953 benoemd zou worden tot docent bij de Dienst Esthetische Vormgeving van de PTT. In die functie ontwierp hij een groot aantal postzegels, waaronder in 1963 een zegel van 4 cent met een afbeelding van koeltorens van Staatsmijnen. De herdenkingszegel uit 1952 en de zegel uit 1963 zijn de enige twee Nederlandse postzegels die aan de mijnen zijn gewijd. Bronnen: Jos Perry, ‘Jubeljaren. Staatsmijnen weerspiegeld in vier jubilea.’ In: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg/Jaarboek ’98-’99 LGOG deel 134-135 (Maastricht 2000) 7-84. ‘Een halve eeuw Eerstedagenveloppen’ Collect 25 (herfst 2000) 8-10. P.W. Frederiks en N.H.C. van Loenen, Met lijnen en leegten. Hubert Levigne en de beeldende kunst in Limburg (Vlaardingen 1986) G. Holstege, J. Vellekoop, R. van den Heuvel, Handboek Postwaarden Nederland, Gelegenheidszegels 1952, 50 jaar Staatsmijnen, p. B20-1/ 10 Serge Langeweg, object van de maand mei 2014 (www.DeMijnen.nl, verworven, d.d. 28/10/2014)

0 reactie(s)


Reacties

Uw reactie

De inhoud van dit veld is privé en zal niet openbaar worden gemaakt.
CAPTCHA
Deze vraag wordt gebruikt om te controleren of u een menselijke bezoeker bent om zo spam te voorkomen.

Bekijk ook...

Een mijnwerker in brons

Een mijnwerker in brons

  • artikel
  • 1 september 2016

Afkomstig uit:

Collectie Continium

De deelcollectie steenkolenmijnbouw van het Discovery Center Continium in Kerkrade omvat ruim 7000 objecten. De samenstelling van de collectie is heel divers. Behalve objecten die de technische kant van de steenkolenwinning belichten, zoals stijlen, afbouwhamers en mijnlampen, zijn er voorwerpen die de culturele kant van de mijnbouw in Limburg laten zien: vaandels, schilderijen, gedenkborden en foto’s.
meer informatie